วันสุนัขโลก (International Dog Day) ตรงกับวันที่ 26 สิงหาคม ของทุกปี เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองและตระหนักถึงความน่ารัก ซื่อสัตย์ และเสียสละ ของสุนัขสี่ขาที่ได้ทำงานเพื่อสังคม และเป็นเพื่อนเคียงข้างของมนุษย์
วันสุนัขโลก
วันสุนัขโลก หรือ วันสุนัขแห่งชาติ (ภาษาอังกฤษ: International Dog Day) ถูกจัดตั้งครั้งแรก เมื่อปี 2547 ในสหรัฐฯ โดย คอลลีน เพจ (Colleen Paige) ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง และชีวิตความเป็นอยู่ของสัตว์ จุดประสงค์เพื่อต้องการให้ทุก ๆ คนได้ร่วมกันเฉลิมฉลองให้กับสุนัข และเห็นถึงความเสียสละสุนัขที่ได้อุทิศตัวทำงานเพื่อสังคม เช่น สุนัขผู้ช่วยตำรวจที่ได้ช่วยค้นหาระเบิด ตรวจค้นยาเสพติด นำทางคนพิการ รวมไปจนถึงเป็นเพื่อนมคลายเหงา เยียวยาจิตใจ ของมนุษย์ ด้วยอุปนิสัยส่วนใหญ่ที่มีความน่ารัก ขี้เล่น ซื่อสัตย์ จึงเป็นสัตว์เลี้ยงนิยมที่หลาย ๆ คนโปรดปราน
วันสุนัขแห่งชาติ (ภาษาอังกฤษ: National Dog Day) ยังเป็นวันที่ต่อต้านการกำจัดสุนัข ทุกสายพันธุ์ซึ่งสุนัขเหล่านั้นไม่ควรถูกทำให้ถึงแก่ความตาย และต้องมาทนทุกข์ทรมานด้วยฝีมือของมนุษย์ในขณะเดียวกันที่ Colleen Paige เองก็มีความรู้สึกว่า ชาวเอมริกัน หรือแม้แต่คนทั่วไป ก็มีสิทธิตามกฎหมายที่จะซื้อสุนัขสายพันธุ์แท้ หรือสุนัขสายพันธุ์ผสมมาเลี้ยงดู หรือให้ที่พัก ไม่สนับสนุนให้มีการซื้อสุนัขมาจากอินเทอร์เน็ต หรือจากโฆษณาตามหน้าหนังสือพิมพ์ นอกจากนั้นยังไม่สนับสนุนสุนัขสายพันธุ์ใหม่ เช่น สุนัขหลาย ๆ พันธุ์ผสมกันแล้วได้พันธุ์ใหม่ เพราะจะทำให้สายพันธุ์ดั้งเดิมของสุนัขเสีย ซึ่งไม่เป็นผลดี กับสุนัขทั้งสิ้น
ประวัติสุนัข
วิวัฒนาการด้านโมเลกุลของสุนัขชี้ให้เห็นว่าสุนัขเลี้ยงนั้น (Canis lupus familiaris) สืบทอดมาจากจำนวนประชากรหมาป่า (Canis lupus) เพียงตัวเดียวหรือหลายตัว สะท้อนให้เห็นถึงการตั้งชื่อพวกมัน สุนัขสืบทอดจากหมาป่าและสุนัขธรรมดาสามารถผสมข้ามพันธุ์กับหมาป่าได้ด้วย
ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสุนัขนั้นถูกฝังลึกในด้านโบราณคดีและหลักฐานที่ตรงกันชี้ให้เห็นช่วงเวลาของการทำให้สุนัขเชื่องในยุคหินใหม่ ใกล้ ๆ กับขอบเขตของช่วงเพลสโตซีนและโฮโลซีน ในระหว่าง 17,000 – 14,000 ปีมาแล้ว ซากกระดูกฟอสซิลและการวิเคราะห์ยีนของสุนัขในยุคอดีตกับปัจจุบัน และประชากรหมาป่ายังไม่ถูกค้นพบ สุนัขทั้งหมดสืบอายุอาจเกิดจากเหตุการณ์ที่ทำให้เชื่องด้วยตัวเองหรือไม่ก็ได้ถูกทำให้เชื่องด้วยตัวมันเองในพื้นที่มากกว่าหนึ่งพื้นที่ สุนัขที่ถูกเลี้ยงให้เชื่องแล้วอาจจะผสมข้ามพันธุ์กับประชากรหมาป่าที่อยู่ในถิ่นนั้น ๆ ในหลาย ๆ โอกาส กระบวนการนี้รู้จักในทางทางพันธุศาสตร์ว่า อินโทรเกรสชัน (Introgression)
ในยุคแรก ๆ ฟอสซิลสุนัข กะโหลก 2 จากรัสเซียและขากรรไกรล่างจากเยอรมนี พบเมื่อ 13,000 ถึง 17,000 ปีมาแล้ว บรรพบุรุษของมันเป็นหมาป่าโฮลาร์กติก (Canis lupus lupus) ซากศพของสุนัขตัวเล็กจากถ้ำของสมัยวัฒนธรรมนาทูเฟียนของยุคหินได้ถูกเก็บไว้ในแถบตะวันออกกลาง มีอายุราว 12,000 ปีมาแล้ว เข้าใจว่าเป็นทายาทมาจากหมาป่าในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภาพศิลปะบนหินและซากกระดูกชี้ให้เห็นว่า เป็นเวลากว่า 14,000 ปีมาแล้วที่สุนัขในที่นี้กำเนิดจากแอฟริกาเหนือข้ามยูเรเชียไปถึงอเมริกาเหนือ หลุมฝังศพสุนัขที่สุสานยุคหินของเมืองสแวร์ดบอร์กในประเทศเดนมาร์กทำให้นึกไปถึงในยุคยุโรปโบราณว่าสุนัขมีค่าเป็นถึงเพื่อนร่วมทางของมนุษย์
การวิเคราะห์ทางยีนได้ให้ผลลัพธ์ที่ออกมาไม่เหมือนกันมาจนถึงทุกวันนี้ วิล่า ซาโวไลเนน และเพื่อนร่วมงาน 2540 สรุปว่าบรรพบุรุษของสุนัขได้แยกออกจากหมาป่าชนิดอื่น ๆ มาเป็นเวลาระหว่าง 75,000 ถึง 135,000 ปีมาแล้ว เมื่อผลการวิเคราะห์ที่ตามมาโดยซาโวไลเนน 2545 ชี้ให้เห็น เผ่าพันธุ์ดั้งเดิมจากกลุ่มยีนสำหรับประชากรสุนัขทั้งหมด ระหว่าง 40,000 ถึง 15,000 ปีมาแล้ว ในเอเชียตะวันออก เวอร์จีเนลลี่ 2548 แนะนำว่าอย่างไรก็ดี ช่วงเวลาของทั้งคู่จะต้องถูกประเมินผลอีกครั้งในการค้นพบเมื่อเร็ว ๆ นี้แสดงให้เห็นว่า นาฬิกาโมเลกุลแบบเก่าที่ใช้วัดเวลานั้นได้กะเวลายุคสมัยของเหตุการณ์ทางธรณีวิทยาเกินความจริง โดยในความจริง และในการเห็นพ้องกันว่าด้วยเรื่องหลักฐานทางโบราณคดี เป็นเวลาเพียง 15,000 ปีเท่านั้นที่ควรจะเป็นช่วงชีวิตสำหรับความหลากหลายของของหมาป่า
สหภาพโซเวียตเคยพยายามนำหมาจิ้งจอกมาเลี้ยงให้เชื่อง เช่นในหมาจิ้งจอกเงิน และสามารถนำมันมาเลี้ยงได้เพียงแค่ 9 ชั่วอายุของมันหรือน้อยกว่าอายุขัยของมนุษย์ นี่ยังเป็นผลในการเปลี่ยนแปลงด้านอื่น เช่น สี ที่จะกลายเป็นสีดำ สีขาว หรือสีดำปนขาว พวกมันได้พัฒนาความสามารถในการขยายพันธุ์ตลอดปี หางที่โค้งงอมากขึ้น และหูที่ดูเหี่ยวย่นเหมือน อวัยวะเพศชาย
ประเภทสุนัข
- กลุ่มสุนัขใช้งาน ลักษณะเด่นคือ มีความกระตือรือร้นตลอดเวลา โดยเฉพาะมีสัญชาติญาณที่ดีมากขณะอยู่ในน้ำหรืออยู่ในป่า ซึ่งลักษณะดังกล่าวนี้เอง จึงมีการนำมาใช้ในการล่าสัตว์ เป็นสุนัขชี้ทาง Pointing ไล่ฝูงนก ใช้ให้สุนัขเก็บของ มีการนำสุนัขบางพันธุ์นำทางคนตาบอดได้ สุนัขในกลุ่มนี้ต้องออกกำลังการอย่างสม่ำเสมอ เช่น ชาร์เป่ย, ดัลเมเชียน, บิชอง, ฟริเซ่, ปักกิ่ง, ร็อตไวเลอร์, อลาสกัน มาลามิวท์, อาคิตะ อินุ, อเมริกัน พิทบูล เทอร์เรีย, เซนต์เบอร์นาร์ด, โคมอนดอร์, โดเบอร์แมน, ไซบีเรียน ฮัสกี้ และไทยบางแก้ว
- กลุ่มสุนัขกีฬา เป็นสุนัขที่ใช้ในเกมกีฬาล่าสัตว์ เช่นเวลาเจ้าของยิงนกเป็นนำ มะหมาพวกนี้จะช่วยไปคาบนกกลับมา เช่น ลาบราดอร์ รีทรีฟเวอร์, อิงลิช พอยน์เตอร์, อเมริกัน ค็อกเกอร์สเปเนียล, โกลเด้น รีทรีฟเวอร์
- กลุ่มที่ไม่ใช่สุนัขกีฬา เป็นสุนัขที่ไม่สามารถจัดเข้ากลุ่มใดได้เนื่องจากมีความหลากหลาย ทั้งขนาด ขน อุปนิสัยเฉพาะตัว และลักษณะทั่วไป เช่น บลูด็อก, บอสตัน เทอร์เรีย, บาเซนจิ และเชา เชา
- กลุ่มใช้คุมฝูงสัตว์ เป็นสุนัขที่ใช้ในการคุมฝูงปศุสัตว์ ต้อนวัวต้อนแกะให้เข้าคอก เช่น บอร์เดอร์ คอลลี, ชเนาเซอร์, พูลี่, พ็อมโบรค เวล์ช คอร์กี้, เยอรมันเชฟเฟิร์ด และโอลด์อิงลิชชีปด็อก
- กลุ่มเทอร์เรีย กลุ่มนี้มีความแตกต่างกันตั้งแต่ขนาดไม่ถึง 1 ฟุต จนถึงขนาดความสูงขนาดใหญ่กว่า 3 ฟุต โดยแต่เดิมมะหมากลุ่มนี้ ใช้จับหนูและล่าสัตว์ เช่น ชิวาวา, บูลล์เทอร์เรีย, อเมริกัน สแตปฟอร์ดชายส์ เทอร์เรีย, เวส ไฮแลนด์ ไวท์ เทอร์เรีย และ แจ็ค รัสเซล เทอร์เรียร์
- กลุ่มทอย เป็นสุนัขตัวเล็ก เหมือนตุ๊กตา น้ำหนักอยู่ระหว่าง1-18ปอนด์ (0.45-8กก.) เช่น ชิสุ, ปอมเมอเรเนียน, ปั๊ก, พูเดิ้ล, มิเนเจอร์พินช์เชอร์ และ ยอร์คเชียร์เทอร์เรีย
- กลุ่มฮาวด์ เป็นสุนัขที่ใช้ไล่ล่าสัตว์ค้นหาตำแหน่ง กวางหรือกระต่ายในโพรง สุนัขกลุ่มนี้จะมีจมูกหรือสายตาที่ดีมาก เช่น ชิบะ..อินุ ดัชชุน, บีเกิล, อัฟกัน ฮาวนด์ อิตาเลียน เกรย์ฮาวด์ และไทยหลังอาน
- กลุ่มอื่น ๆ เป็นสุนัขอีกหลากหลายสายพันธุ์ ที่ยังไม่ได้จดทะเบียนอยู่ในกลุ่มต่าง ๆ ดังกล่าวข้างต้นของสมาคม The American Kennel Club (AKC)