17 มกราคม ของทุกปี วันโคนมแห่งชาติ ถือเป็นวันสำคัญยิ่งต่ออาชีพการเลี้ยงโคนมในไทย รัฐบาลได้กำหนดให้ วันที่ 17 มกราคมของทุกปีเป็นวัน “โคนมแห่งชาติ” เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ที่ทรงพระราชทานอาชีพการเลี้ยงโคนมให้แก่เกษตรกรไทย เพื่อเป็นการส่งเสริมพัฒนาอาชีพการเลี้ยงโคนมให้มีความก้าวหน้ายิ่งขึ้น
ประวัติความเป็นมา วันโคนมแห่งชาติ
กำเนิดขึ้นจากการที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในรัชกาลที่ 9 เสด็จประพาสยุโรปเมื่อ 2503 ทรงสนพระทัยการเลี้ยงโคนมของประเทศเดนมาร์ก จากนั้นรัฐบาลไทยได้ลงนามความร่วมมือช่วยเหลือทางวิชาการกับรัฐบาลเดนมาร์กเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2504 โดยเดนมาร์กให้การช่วยเหลือเป็นเงิน 4.33 ล้านโครเนอร์ (ประมาณ 23.5 ล้านบาท) ก่อนหน้านั้น นายชอนเดอร์การ์ด ชาวเดนมาร์ก ได้จัดตั้งฟาร์มโคนมและศูนย์ฝึกอบรมการเลี้ยงโคนมในประเทศไทยเมื่อเดือนมกราคม 2504 ณ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระเจ้าเฟรเดอริกที่ 9 แห่งเดนมาร์ก ทรงประกอบพิธีเปิดฟาร์มโคนมและศูนย์อบรมไทย–เดนมาร์กอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2505 และรัฐบาลไทยกำหนดให้วันที่ 17 มกราคม ของทุกปี เป็นวันโคนมแห่งชาติ และใน 2509 รัฐบาลเดนมาร์กจัดส่งผู้เชี่ยวชาญมาร่วมดำเนินการพร้อมสนับสนุนเงินงบประมาณจำนวน 2.87 ล้านโครเนอร์
ต่อมาในปี 2514 รัฐบาลไทยรับโอนกิจการฟาร์มโคนมและศูนย์อบรมไทย–เดนมาร์กมาจัดตั้งเป็นรัฐวิสาหกิจ สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ตั้งแต่วันที่ 7 กันยายน 2514 มีชื่อว่า “องค์การส่งเสริมกิจการโคนมแห่งประเทศไทย” ย่อว่า “อ.ส.ค.” มีสำนักงานตั้งอยู่เลขที่ 160 ถนนมิตรภาพ ตำบลมิตรภาพ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี เพื่อดำเนินบทบาทในการส่งเสริมการเลี้ยงโคนมและพัฒนาอุตสาหกรรมนม โดยมีนายยอด วัฒนสินธุ์ เป็นผู้อำนวยการคนแรก
วัตถุประสงค์การจัดงานวันโคนมแห่งชาติ
การจัด งาน “วันโคนมแห่งชาติ” เพื่อประชาสัมพันธ์อาชีพการเลี้ยงโคนมและอุตสาหกรรมโคนมของประเทศตลอดจนเป็นเวทีในการพบปะแลกเปลี่ยนเทคโนโลยีการเลี้ยง การผลิตระหว่างเกษตรกรและเป็นเวทีในการแสดงความก้าวหน้าเกี่ยวกับวิทยาการด้านการเลี้ยงโคนมและอุตสาหกรรมโคนมของประเทศ อีกทั้งยังเป็นการเผยแพร่ความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตรสมัยใหม่ไปสู่เกษตรกรอีกด้วย
กิจกรรมในวันโคนมแห่งชาติ
มีกิจกรรมที่น่าสนใจจำนวนมาก อาทิ การประกวดโคนมประเภทต่าง ๆ การจัดนิทรรศการ เกี่ยวกับวิทยาการก้าวหน้าในการเลี้ยงโคนมและพัฒนาอุตสาหกรรมนมไทยในรูปแบบทันสมัย การจัดสัมมนาทางวิชาการเกี่ยวกับอุตสาหกรรมโคนมไทย ฯลฯ