คู่มือดูซีรีส์กันดั้มแบบครบ เรียงลำดับการรับชมง่ายๆ

ซีรีส์ “กันดั้ม” (Gundam) เป็นหนึ่งในแฟรนไชส์แอนิเมชันหุ่นยนต์ขนาดยักษ์ (เมกะ) ที่โด่งดังและทรงอิทธิพลมากที่สุดในโลก การเริ่มต้นทำความเข้าใจกับลำดับการดูซีรีส์กันดั้มอาจไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากมีภาคหลัก ภาคเสริม ภาคพิเศษ และจักรวาลทางเลือกที่หลากหลาย และบางภาคก็มีเหตุการณ์ที่เกี่ยวพันเชื่อมโยงกันเป็นเส้นเวลาอันสลับซับซ้อน

บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจถึงลำดับการรับชมกันดั้มในรูปแบบที่ง่ายและเป็นระบบ ตั้งแต่ภาคต้นกำเนิดใน Universal Century (UC) จนถึงภาคที่แยกย่อยออกไปในจักรวาลทางเลือก เราจะอธิบายเส้นเวลาหลัก ภาคแยก OVA ภาคเดอะมูฟวี่ และซีรีส์อื่นๆ ที่น่าสนใจ เพื่อให้คุณสามารถรับชมกันดั้มได้อย่างสนุกและเข้าใจบริบทอย่างลึกซึ้ง

หากคุณเพิ่งเริ่มต้นหรือเป็นแฟนตัวยงที่อยากรื้อฟื้นความทรงจำ ลำดับการดูนี้จะช่วยให้คุณเข้าถึงแก่นแท้ของเรื่องราว เข้าใจการพัฒนาตัวละคร ธีมการเมือง สังคม และความขัดแย้งที่กลายเป็นเอกลักษณ์ของจักรวาลกันดั้ม

สารบัญ

ทำความเข้าใจกับไทม์ไลน์ในกันดั้ม

แฟรนไชส์กันดั้มมีความหลากหลายในเส้นเวลาและจักรวาล โดยหลักๆ เราสามารถแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่

Universal Century (UC): เส้นเวลาแกนหลักที่มีภาคต้นกำเนิดและภาคสานต่อสำคัญที่สุด ภาคใน UC ถือเป็น “ภาคหลัก” ที่วางรากฐานแนวคิด การเมือง การทหาร และความขัดแย้งระหว่างโลกกับอาณานิคมในอวกาศ ภาคเหล่านี้ถือว่า “ต้องดู” หากคุณต้องการเข้าใจแกนกลางของซีรีส์
Side Stories (เรื่องราวเสริมในจักรวาล UC): ภาคเหล่านี้ยังอยู่ในช่วงเวลา UC แต่ไม่ได้เป็นภาคต่อโดยตรงกับเนื้อเรื่องหลัก เป็นเสมือนเรื่องราวคู่ขนานที่แสดงให้เห็นมุมมองอื่นๆ ของสงคราม ตัวละครเสริม และเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นพร้อมกับเส้นเรื่องหลัก การรับชมภาคเสริมจะช่วยเติมเต็มความลึกของเรื่องราวและทำให้เข้าใจบริบทของสงครามได้ดียิ่งขึ้น
Alternate Universe (จักรวาลทางเลือก): ภาคที่ไม่ได้อิงกับไทม์ไลน์ UC โดยตรง เหมาะสำหรับผู้ที่อยากดูซีรีส์กันดั้มแบบไม่ผูกติดกับภาคหลัก สามารถเริ่มดูได้เลยโดยไม่จำเป็นต้องเคยดูภาค UC มาก่อน เหมาะทั้งสำหรับมือใหม่หรือผู้ที่อยากดูแค่ความสนุกโดยไม่ต้องลงลึกในรายละเอียด

ลำดับการดูภาคหลักใน Universal Century (UC)

เพื่อให้ได้รับประสบการณ์เต็มอิ่ม เราขอแนะนำลำดับการดูตามเส้นเรื่องหลักใน UC และรวมภาคเสริม OVA บางส่วนที่สำคัญ ทั้งนี้ การดูตามลำดับนี้จะช่วยให้เข้าใจพัฒนาการของเนื้อเรื่องและตัวละครได้อย่างต่อเนื่อง

ภาคหลักของ UC

1. Mobile Suit Gundam (1979, UC 0079)

จุดเริ่มต้นของกันดั้ม: นี่คือภาคต้นกำเนิดที่แสดงสงครามหนึ่งปี (One Year War) ระหว่างสหพันธ์โลก (Earth Federation) และซีออน (Principality of Zeon) โดยมี “อามุโร่ เรย์” (Amuro Ray) เป็นนักบินกันดั้ม RX-78-2 การดูภาคนี้เป็นการวางรากฐานให้เข้าใจแกนกลางของเรื่องราวธีมสงคราม การเมือง และการเติบโตของตัวละคร

หมายเหตุเกี่ยวกับฉบับภาพยนตร์ไตรภาค: หากคุณไม่สะดวกดูซีรีส์ต้นฉบับ สามารถดูฉบับภาพยนตร์ไตรภาค (Movie Trilogy) ได้ แต่แนะนำให้ดูอนิเมะต้นฉบับก่อน เพราะตัวหนังมีการสรุปเนื้อหาอย่างกระชับมาก อย่างไรก็ตาม ภาพยนตร์ภาค 3 “Encounters in Space” มีตอนจบที่ปรับปรุงแล้ว สอดคล้องกับไทม์ไลน์ UC ในภาพรวมมากขึ้น

2. Mobile Suit Zeta Gundam (1985, UC 0087)

เหตุการณ์ 8 ปีหลังสงครามหนึ่งปี เรื่องราวเข้มข้นขึ้นด้วยการปรากฏตัวของกลุ่ม Titans (หน่วยพิเศษสหพันธ์โลก) และ AEUG (กลุ่มต่อต้าน) พร้อมตัวละครหลัก “คามิลล์ บิดาน” (Kamille Bidan) ภาคนี้เน้นการเมืองที่ซับซ้อน บรรยากาศหม่นหมอง และสะท้อนผลกระทบของความขัดแย้งในสังคมได้อย่างชัดเจน

3. Mobile Suit Gundam ZZ (1986, UC 0088)

ภาคต่อโดยตรงจาก Zeta Gundam เริ่มต้นด้วยโทนเบาสบายขึ้น ก่อนค่อยๆ เข้มข้นและมืดมนขึ้นในช่วงหลัง เป็นการเชื่อมโยงไปสู่เหตุการณ์ที่จะต่อยอดไปยัง Char’s Counterattack และ Gundam Unicorn การข้ามภาคนี้ไม่แนะนำ เพราะมีเนื้อหาสำคัญที่ส่งผลต่อเรื่องราวในภาคหลัง

4. Mobile Suit Gundam: Char’s Counterattack (1988, UC 0093)

ภาพยนตร์ที่เป็นบทสรุปความขัดแย้งยาวนานระหว่าง “อามุโร่” และ “ชาร์ อัสนาเบิล” (Char Aznable) ผลงานชิ้นเยี่ยมที่ปิดฉากความขัดแย้งในยุคแรกของ UC ด้วยการเผชิญหน้าครั้งสุดท้ายที่กลายเป็นตำนานในประวัติกันดั้มแฟรนไชส์

ภาคหลักที่ควรดูเพิ่มเติมใน UC

Mobile Suit Gundam 0083: Stardust Memory (1991, UC 0083)

เรื่องราวช่องว่างระหว่างสงครามหนึ่งปีกับ Zeta Gundam อธิบายที่มาของ Titans และบริบทการเมืองที่นำไปสู่ความเข้มข้นใน Zeta สามารถดูหลัง Zeta เพื่อความเข้าใจที่แจ่มชัด หรือจะดูระหว่างภาคหลักก็ได้

Mobile Suit Gundam: The Origin (2015-2018, UC 0068-0079)

พรีเควลที่เผยให้เห็นจุดเริ่มต้นความขัดแย้งของตระกูลซาบี (Zabi) และการก่อกำเนิดของชาร์ อัสนาเบิล แม้จะเหมาะสำหรับผู้ที่ดูภาค 0079 แล้ว การดู Origin หลังภาคต้นช่วยเพิ่มมิติความเข้าใจตัวละครและเหตุการณ์

Mobile Suit Gundam: Cucuruz Doan’s Island (2022, UC 0079)

เนื้อหาขยายจากตอนที่ถูกตัดออกในซีรีส์ต้นฉบับ เล่าเรื่องอามุโร่พบกับคุคุรุส โดอัน (Cucuruz Doan) ทหารซีออนที่แยกตัวไปเลี้ยงเด็กกำพร้าบนเกาะห่างไกล ภาพยนตร์นี้ช่วยเสริมมุมมองด้านมนุษยธรรมและความขัดแย้งภายในจิตใจทหาร

Mobile Suit Gundam Unicorn (2010-2014, UC 0096)

เรื่องราวหลัง Char’s Counterattack ตีแผ่ความลับของ “Laplace’s Box” และเชื่อมโยงธีม Newtype กับความขัดแย้งระหว่างโลกและอาณานิคมได้อย่างลงตัว ภาคนี้แนะนำให้ดูฉบับ OVA เพราะลื่นไหลในการเล่าเรื่องมากกว่าฉบับทีวี

Mobile Suit Gundam Narrative (2018, UC 0097)

ต่อยอดจาก Unicorn เพียงหนึ่งปี ให้เห็นผลกระทบจากเหตุการณ์ก่อนหน้า แม้จะไม่โด่งดังเท่าภาคอื่น แต่ถือว่าเติมเต็มเรื่องราว Newtype และกระบวนการวิวัฒนาการมนุษย์

Mobile Suit Gundam: Hathaway’s Flash (2021, UC 0105)

เหตุการณ์หลัง Char’s Counterattack (และเชื่อมกับบรรยากาศโลกหลัง Unicorn) เน้นความขัดแย้งการเมืองและการก่อการร้ายของ “มาฟตี้” (Mafty) ฮาธาเวย์ โนอา ลูกชายไบรท์ โนอา เป็นตัวเอก ภาพยนตร์ชุดนี้ (วางแผนเป็นไตรภาค) แสดงสังคมที่เสื่อมโทรมและการต่อสู้ทางอุดมการณ์ แม้เขียนก่อน Unicorn ในรูปแบบนิยาย ไม่มีการอ้างอิงโดยตรง แต่การชมภาคหลัก UC ก่อนจะช่วยให้เข้าใจบริบทได้ดีกว่า

เรื่องราวเสริม (Side Stories) และ OVA ใน UC

ภาคเสริมเหล่านี้เสริมความเข้าใจภาพรวมของสงครามและสังคมใน UC แม้ไม่เกี่ยวข้องโดยตรงกับเนื้อเรื่องหลัก แต่ช่วยให้เห็นมิติที่หลากหลายขึ้น

Mobile Suit Gundam: The 08th MS Team (1996, UC 0079)

เล่าเรื่องราวหน่วย MS ทีมที่ 08 ในสมรภูมิป่าทวีปเอเชีย มุมมองภาคพื้นดินและความเป็นจริงของทหารราบ แสดงให้เห็นว่าชีวิตพลทหารตัวเล็กๆ ก็สำคัญ เป็นงานคุณภาพที่ควรดูหลังจากภาคหลัก

Mobile Suit Gundam 0080: War in the Pocket (1989, UC 0080)

เนื้อเรื่องสั้นที่โฟกัสความไร้เดียงสาของเด็กน้อยในอาณานิคมเป็นกลาง สะท้อนความโหดร้ายของสงคราม ทำให้เห็นมุมมองที่แตกต่างจากสมรภูมิใหญ่ ถือเป็นผลงานชิ้นเอกที่เน้นมิติทางอารมณ์ ดูหลัง UC 0079 ก่อนเข้าสู่ Zeta ก็ได้

Mobile Suit Gundam MS IGLOO (2004-2006, UC 0079)

ใช้ CGI นำเสนอเรื่องราวอาวุธทดลองและความสูญเสียจากมุมมองฝ่ายซีออน แม้ CGI จะไม่สวยงาม แต่ถ้าคุณเป็นแฟนตัวยงจะไม่อยากข้าม ดูหลังภาค 0079 หรือหลัง 08th MS Team

Mobile Suit Gundam Thunderbolt (2015-2017, UC 0079)

ภาคแยกที่โหดร้ายและดุดัน เนื้อเรื่องเกิดในช่วงสงครามหนึ่งปี ฉากหลังเป็นทุ่งซากอวกาศ แนะนำชมแบบภาพยนตร์ (December Sky และ Bandit Flower) เน้นการต่อสู้เข้มข้นและดนตรีแจ๊สประกอบอันเป็นเอกลักษณ์ ดูเมื่อพร้อมหรือหลัง UC 0079 ก็ได้

Mobile Suit Gundam Twilight Axis (2017, UC 0096)

เรื่องราวสั้นๆ หลัง Unicorn เน้นการสืบหาความลับของซาก Axis อาจไม่ใช่ภาคหลักสำคัญ แต่เหมาะสำหรับแฟนที่ผ่านภาค UC มาจนเข้าใจบริบทดีแล้ว

Late Universal Century

ข้ามเวลาสู่อนาคตไกลใน UC การเมือง สังคม และเทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงไป แต่ยังคงสืบทอดธีมหลักเรื่องสงครามและความขัดแย้ง

Mobile Suit Gundam F91 (1991, UC 0123)

เกิดขึ้นหลัง Char’s Counterattack หลายสิบปี นำเสนอศัตรูใหม่อย่าง Crossbone Vanguard และเสนอแนวคิดการเกิดสงครามรอบใหม่ในยุคสมัยใหม่ แม้ดูเดี่ยวๆ ได้ แต่จะเข้าใจบริบทดีกว่าหากเคยดูภาค UC หลักมาก่อน

Mobile Suit Victory Gundam (1993, UC 0153)

ไทม์ไลน์ที่ห่างไกล ยุคที่โลกเสื่อมถอย สหพันธ์อ่อนแอ และจักรวรรดิ Zanscare ผงาดขึ้น เรื่องราวเข้มข้น มืดมน และสะท้อนความทุกข์ทนของมนุษย์เหมาะสำหรับผู้ที่เข้าใจโครงสร้าง UC อย่างลึกซึ้ง

ลำดับการดู UC แบบเรียงตามปีที่ผลิต

หากคุณต้องการดูตามลำดับการออกอากาศ อาจช่วยให้เห็นพัฒนาการของงานภาพ และความเปลี่ยนแปลงทางแนวคิดได้ชัดเจน

Mobile Suit Gundam (1979)
Mobile Suit Zeta Gundam (1985)
Mobile Suit Gundam ZZ (1986)
Mobile Suit Gundam: Char’s Counterattack (1988)
Mobile Suit Gundam 0080: War in the Pocket (1989)
Mobile Suit Gundam F91 (1991)
Mobile Suit Gundam 0083: Stardust Memory (1991)
Mobile Suit Victory Gundam (1993)
Mobile Suit Gundam: The 08th MS Team (1996)
Mobile Suit Gundam MS IGLOO (2004)
Mobile Suit Gundam Unicorn (2010)
Mobile Suit Gundam Thunderbolt (2015)
Mobile Suit Gundam: The Origin (2015)
Mobile Suit Gundam Twilight Axis (2017)
Mobile Suit Gundam Narrative (2018)
Mobile Suit Gundam: Hathaway’s Flash (2021)
Mobile Suit Gundam: Cucuruz Doan’s Island (2022)

ลำดับเวลาเหตุการณ์

เหมาะสำหรับแฟนที่ต้องการความลึก หลังชมภาคหลักครบแล้ว คุณสามารถดูตามปีเหตุการณ์ UC ได้ดังนี้ (ไม่แนะนำสำหรับผู้เริ่มต้น):

The Origin (UC 0068-0079)
Gundam 0079 (UC 0079)
Cucuruz Doan’s Island (UC 0079)
08th MS Team (UC 0079)
Thunderbolt (UC 0079)
MS IGLOO (UC 0079)
Gundam 0080: War in the Pocket (UC 0080)
Gundam 0083: Stardust Memory (UC 0083)
Zeta Gundam (UC 0087-0088)
Gundam ZZ (UC 0088-0089)
Char’s Counterattack (UC 0093)
Unicorn (UC 0096)
Twilight Axis (UC 0096)
Narrative (UC 0097)
Hathaway’s Flash (UC 0105)
F91 (UC 0123)
Victory Gundam (UC 0153)

จักรวาลทางเลือก

จักรวาลทางเลือกเหมาะกับผู้ที่ไม่อยากยุ่งยากกับ UC เริ่มดูได้ทันที โดยไม่จำเป็นต้องอ้างอิงภาคหลักมาก่อน

ตัวอย่างไทม์ไลน์ทางเลือกที่เด่นๆ ได้แก่:

Future Century: G Gundam (1994)
After Colony/Mars Century: Gundam Wing (1995) และ Endless Waltz (1997)
After War: Gundam X (1996)
Cosmic Era (CE): Gundam SEED (2002), SEED Destiny (2004), SEED Stargazer (2006), SEED Freedom (2024)
Anno Domini (AD): Gundam 00 (2007), Gundam 00 S2 (2008), Awakening of the Trailblazer (2010)
Advanced Generation (AG): Gundam AGE (2011)
SD Gundam: ซีรีส์ SD และ SD Gundam Force (เหมาะกับเด็กและผู้ที่ต้องการความเบาสบาย)
Present Day Timeline: Gundam Build Fighters (2013), Build Fighters Try, Build Divers (2018), Build Divers Re:RISE (2019) เป็นแนวแข่งขันกันด้วย Gunpla และ VR
Post Disaster: Iron-Blooded Orphans (2015, ซีซัน 2 ในปี 2016) เสนอเรื่องราวเข้มข้นของเด็กทหารต่อสู้เพื่ออิสรภาพ
Ad Stella: The Witch from Mercury (2022, และซีซัน 2 ในปี 2023) โลกอนาคตภายใต้อิทธิพลองค์กรธุรกิจและความขัดแย้งทางชนชั้น

ทิ้งท้าย

แฟรนไชส์กันดั้มมีความหลากหลายด้านเนื้อหาและไทม์ไลน์มากมาย การเริ่มต้นที่ภาค UC หลักจะช่วยให้เข้าใจรากฐานและธีมหลักของซีรีส์ ก่อนจะขยับไปดูภาคเสริม OVA ภาคจบอย่าง Char’s Counterattack และ Unicorn จากนั้นค่อยขยับไปจักรวาลทางเลือกหากคุณอยากสัมผัสแนวคิดหลากหลาย ทั้งการเมือง สังคม เทคโนโลยี และการเติบโตของตัวละคร

ไม่ว่าคุณจะรับชมเพียงบางภาค หรือเก็บทุกภาคทุกจักรวาล การทำความเข้าใจลำดับชมจะช่วยให้คุณดื่มด่ำกับเรื่องราวได้เต็มที่ และเข้าถึงแก่นของกันดั้มที่เสนอแนวคิดมากกว่าการต่อสู้ของหุ่นยนต์ยักษ์ แต่ยังสะท้อนถึงธรรมชาติของมนุษย์และสังคมที่ซับซ้อน

Source