เชื่อมั้ยว่าตำนานผีในญี่ปุ่นนี่มีความสำคัญมากเลยนะ มันไม่ใช่แค่เรื่องเล่าธรรมดา ๆ นะ แต่มันเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมญี่ปุ่นเลยล่ะ คนญี่ปุ่นเขาเชื่อกันว่าโลกของคนเป็นกับโลกของวิญญาณนั้นอยู่ใกล้กันมาก ๆ เลยทีเดียว
แล้วรู้มั้ยว่าผีญี่ปุ่นนี่มีหลายประเภทมาก ๆ เลยนะ มีทั้งผีที่น่ากลัวสุด ๆ ผีที่น่าสงสาร หรือแม้แต่ผีที่ช่วยเหลือคน แต่ละตัวก็มีเรื่องราวที่แตกต่างกันไป น่าสนใจมาก ๆ เลย
ตำนานผีญี่ปุ่นที่มีชื่อเสียง
1. ยูเรอิ (Yurei)
เคยได้ยินชื่อยูเรอิมั้ย? นี่เป็นผีที่ดังมาก ๆ ในญี่ปุ่นเลยนะ ยูเรอิเป็นวิญญาณของคนที่ตายไปแล้ว แต่ยังมีความรู้สึกค้างคาอยู่ในโลกมนุษย์ อาจจะเป็นความแค้น ความรัก หรือความเสียใจก็ได้
ลักษณะของยูเรอินี่น่ากลัวมาก ๆ เลย คิดดูสิ เป็นผู้หญิงผมยาวสยายปรกหน้า ใส่ชุดขาวยาว ไม่มีเท้า แล้วลอยอยู่กลางอากาศ โอ้โห! แค่นึกภาพก็ขนลุกแล้ว
ที่น่าสนใจคือ ยูเรอิมักจะปรากฏตัวในช่วงพลบค่ำ หรือตอนกลางคืน โดยเฉพาะในช่วงหน้าร้อนของญี่ปุ่น เพราะคนญี่ปุ่นเชื่อว่าช่วงนี้เป็นช่วงที่ม่านระหว่างโลกมนุษย์กับโลกวิญญาณบางที่สุด
2. โอนรโยะ (Onryo)
ทีนี้มาดูอีกตัวที่น่ากลัวไม่แพ้กันเลย นั่นก็คือโอนรโยะ รู้มั้ยว่าโอนรโยะนี่แปลว่าอะไร? มันแปลว่า “วิญญาณแห่งความแค้น” เลยนะ โอ้โห! ฟังชื่อก็รู้เลยว่าต้องน่ากลัวมาก ๆ แน่ ๆ
โอนรโยะนี่เป็นวิญญาณของคนที่ตายไปด้วยความแค้น อาจจะถูกฆ่าตาย ถูกทรยศ หรือถูกทำร้ายอย่างรุนแรง พวกเขาจึงกลับมาเพื่อแก้แค้นคนที่ทำร้ายพวกเขาตอนมีชีวิตอยู่
ที่น่ากลัวคือ โอนรโยะไม่ได้แก้แค้นแค่คนที่ทำร้ายพวกเขาเท่านั้นนะ แต่อาจจะทำร้ายคนอื่น ๆ ด้วย เรียกว่าโกรธแค้นจนควบคุมตัวเองไม่ได้เลยล่ะ
มีตำนานเล่าว่า โอนรโยะบางตนมีพลังมากถึงขนาดทำให้เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติได้เลยนะ เช่น แผ่นดินไหว น้ำท่วม หรือโรคระบาด เห็นมั้ยล่ะว่าน่ากลัวขนาดไหน
3. ซาดาโกะ (Sadako)
แล้วใครเคยดูหนังเรื่อง “Ring” หรือ “เดอะริง” บ้าง? ถ้าเคยดู ก็ต้องรู้จักซาดาโกะแน่นอน ซาดาโกะนี่เป็นผีที่โด่งดังไปทั่วโลกเลยนะ
ซาดาโกะเป็นเด็กผู้หญิงที่ถูกฆ่าและโยนลงไปในบ่อน้ำ เธอจึงกลับมาแก้แค้นผ่านทางม้วนวิดีโอ ใครที่ดูวิดีโอนั้นจะต้องตายภายใน 7 วัน เว้นแต่จะทำตามเงื่อนไขบางอย่าง
ที่น่าสนใจคือ ตำนานของซาดาโกะนี้ได้รับแรงบันดาลใจมาจากเรื่องจริงบางส่วน ผสมผสานกับจินตนาการของนักเขียน จนกลายเป็นตำนานผีที่น่ากลัวมาก ๆ
4. ผีในป่า
เชื่อมั้ยว่าในป่าของญี่ปุ่นนี่มีผีเยอะมาก ๆ เลยนะ มีทั้งผีดี ผีร้าย แล้วก็ผีแปลก ๆ ด้วย
อย่างเช่น “โคดามะ” (Kodama) ซึ่งเป็นวิญญาณประจำต้นไม้ คนญี่ปุ่นเชื่อว่าต้นไม้เก่าแก่ทุกต้นจะมีโคดามะสิงสถิตอยู่ บางครั้งเราอาจจะได้ยินเสียงสะท้อนแปลก ๆ ในป่า นั่นแหละคือเสียงของโคดามะ
แล้วก็มี “เทนกุ” (Tengu) ด้วยนะ เทนกุเป็นปีศาจที่มีจมูกยาว ๆ อาศัยอยู่บนภูเขา บางคนบอกว่าเทนกุนี่ดุร้ายมาก แต่บางคนก็บอกว่าเทนกุช่วยปกป้องป่าและสอนศิลปะการต่อสู้ให้มนุษย์ด้วยนะ
5. ผีในบ้าน
แล้วในบ้านล่ะ? โอ้โห! ในบ้านก็มีผีเยอะไม่แพ้กันเลย มี “ซาชิคิ-วารัชชิ” (Zashiki-warashi) เป็นวิญญาณเด็กที่อาศัยอยู่ในบ้าน บางคนเชื่อว่าถ้าบ้านไหนมีซาชิคิ-วารัชชิอยู่ จะนำโชคลาภมาให้ แต่ถ้าซาชิคิ-วารัชชิย้ายออกไป บ้านนั้นก็จะประสบเคราะห์กรรม
แล้วก็มี “อะคาคาเนะ” (Akaname) ด้วย เป็นปีศาจที่ชอบเลียห้องน้ำสกปรก โอ้โห! แค่คิดก็รู้สึกสยองแล้ว นี่เป็นเหตุผลที่คนญี่ปุ่นชอบรักษาความสะอาดของห้องน้ำมาก ๆ เลยนะ
6. ผีในโรงเรียน
โรงเรียนในญี่ปุ่นก็มีตำนานผีเยอะมากเหมือนกันนะ ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องเล่าที่นักเรียนเอามาเล่าต่อ ๆ กัน
เช่น “ฮานาโกะ-ซัง” (Hanako-san) เป็นวิญญาณเด็กผู้หญิงที่สิงอยู่ในห้องน้ำโรงเรียน มีเรื่องเล่าว่าถ้าใครเคาะประตูห้องน้ำแล้วเรียกชื่อเธอ ฮานาโกะจะปรากฏตัวขึ้นมา บางคนบอกว่าเธอจะทำร้ายคนที่เรียกเธอ แต่บางคนก็บอกว่าเธอแค่อยากมีเพื่อนเล่นเท่านั้นเอง
นอกจากนี้ยังมี “คุชิซาเกะ-อนนะ” (Kuchisake-onna) หรือ “ผู้หญิงปากฉีก” ด้วยนะ เธอมักจะปรากฏตัวใกล้ ๆ โรงเรียนตอนเย็น ๆ แล้วถามเด็ก ๆ ว่า “ฉันสวยไหม?” ถ้าตอบว่าสวย เธอจะถอดหน้ากากออกแล้วเผยให้เห็นปากที่ฉีกกว้างถึงหู แล้วถามซ้ำว่า “แล้วตอนนี้ล่ะ?” โอ้โห! น่ากลัวมาก ๆ เลย
ที่น่าสนใจคือ ตำนานพวกนี้มักจะแฝงบทเรียนสอนใจไว้ด้วยนะ เช่น สอนให้เด็ก ๆ ระวังคนแปลกหน้า หรือไม่ควรอยู่โรงเรียนดึก ๆ ดื่น ๆ คนเดียว
ตำนานผีในวรรณกรรมและสื่อ
นิทานพื้นบ้าน
รู้มั้ยว่าตำนานผีญี่ปุ่นหลาย ๆ เรื่องมีที่มาจากนิทานพื้นบ้านเก่าแก่เลยนะ อย่างเช่นเรื่อง “โมโมทาโร่” ที่เราคุ้นเคยกันดี จริง ๆ แล้วในเวอร์ชันดั้งเดิมมีปีศาจร้ายอยู่ด้วยนะ แต่เวอร์ชันที่เราฟังกันทุกวันนี้ถูกปรับให้เด็ก ๆ ฟังได้แล้ว
อีกเรื่องที่น่าสนใจคือ “โยไทเดน” (Yotsuya Kaidan) เป็นเรื่องราวของโอนรโยะที่ชื่ออิวะ ที่ถูกสามีทรยศและฆ่าตาย แล้วกลับมาแก้แค้น เรื่องนี้ได้รับความนิยมมากจนถูกนำไปทำเป็นละครคาบุกิหลายครั้งเลยนะ
หนังสือ
ในยุคหลัง ๆ มานี้ ก็มีนักเขียนหลายคนที่นำตำนานผีญี่ปุ่นมาดัดแปลงเป็นนิยายสมัยใหม่ด้วยนะ อย่างเช่น โคจิ ซุสุกิ ผู้เขียนนิยายเรื่อง “Ring” ที่เราพูดถึงไปแล้ว เขาได้นำตำนานผีโบราณมาผสมผสานกับเทคโนโลยีสมัยใหม่ จนเกิดเป็นเรื่องราวที่น่ากลัวมาก ๆ หรืออย่างนัตสึฮิโกะ เคียวโกคุ ที่เขียนซีรีส์นิยาย “Hyakki Yakō” ที่รวบรวมตำนานผีและปีศาจญี่ปุ่นมาเล่าในบริบทสมัยใหม่ ทำให้คนรุ่นใหม่ได้รู้จักตำนานเก่าแก่เหล่านี้มากขึ้น
ภาพยนตร์และซีรีส์
แน่นอนว่าตำนานผีญี่ปุ่นได้รับความนิยมมากในวงการภาพยนตร์และซีรีส์ด้วยนะ
นอกจากเรื่อง “The Ring“ ที่โด่งดังไปทั่วโลกแล้ว ยังมีหนังผีญี่ปุ่นอีกหลายเรื่องที่น่ากลัวมาก ๆ เช่น “Ju-on“ หรือที่เรารู้จักในชื่อ “The Grudge” ที่เล่าเรื่องของบ้านที่ถูกสาปแช่งด้วยความแค้น
หรืออย่างซีรีส์ “Yami Shibai” ที่นำเสนอเรื่องผีญี่ปุ่นในรูปแบบแอนิเมชันสั้น ๆ แต่ละตอนก็จะเล่าตำนานผีต่าง ๆ ทำให้คนดูได้เรียนรู้เกี่ยวกับตำนานผีญี่ปุ่นมากมายเลย
ที่น่าสนใจคือ หนังผีญี่ปุ่นมักจะมีการนำเสนอที่แตกต่างจากหนังผีตะวันตก โดยเน้นไปที่บรรยากาศหลอน ๆ และความน่ากลัวทางจิตวิทยามากกว่าฉากสยองขวัญ
อิทธิพลต่อสังคมญี่ปุ่น
ความเชื่อและพิธีกรรม
ตำนานผีเหล่านี้ไม่ได้เป็นแค่เรื่องเล่าเท่านั้นนะ แต่มันมีอิทธิพลต่อความเชื่อและพิธีกรรมของคนญี่ปุ่นด้วย
อย่างเช่นเทศกาล “โอบง” (Obon) ที่จัดขึ้นทุกปีในเดือนสิงหาคม เป็นช่วงที่คนญี่ปุ่นเชื่อว่าวิญญาณบรรพบุรุษจะกลับมาเยี่ยมลูกหลาน พวกเขาจะจุดโคมไฟเพื่อนำทางวิญญาณ และทำพิธีต้อนรับด้วย
หรืออย่างพิธี “โคโซ” (Koso) ที่ทำเพื่อปัดเป่าวิญญาณร้าย มักจะทำกันในช่วงต้นปีหรือเมื่อย้ายเข้าบ้านใหม่ เพื่อให้แน่ใจว่าบ้านจะปลอดภัยจากวิญญาณชั่วร้าย
การท่องเที่ยวเชิงผี
เชื่อมั้ยว่าตำนานผีพวกนี้กลายเป็นจุดขายด้านการท่องเที่ยวของญี่ปุ่นด้วยนะ
มีทัวร์ผีในโตเกียวที่พาไปเยี่ยมชมสถานที่ที่เชื่อว่ามีผีสิงอยู่ หรือสถานที่ที่เคยเกิดเหตุการณ์สยองขวัญ บางที่ก็จัดเป็นบ้านผีสิงให้นักท่องเที่ยวได้เข้าไปสัมผัสประสบการณ์หลอน ๆ ด้วย
แล้วก็มีพิพิธภัณฑ์ผีด้วยนะ อย่างเช่น “พิพิธภัณฑ์โยไก” (Yokai Museum) ที่เกียวโต ที่รวบรวมข้อมูลและของจัดแสดงเกี่ยวกับผีและปีศาจในตำนานญี่ปุ่น ให้คนได้เรียนรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมความเชื่อเรื่องผีของญี่ปุ่น
สรุป
เห็นมั้ยล่ะว่าตำนานผีญี่ปุ่นนี่น่าสนใจมาก ๆ เลย มันไม่ใช่แค่เรื่องน่ากลัวธรรมดา ๆ นะ แต่มันสะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรม ความเชื่อ และประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่นด้วย
ที่น่าทึ่งคือ แม้ว่าญี่ปุ่นจะเป็นประเทศที่พัฒนาแล้วและมีเทคโนโลยีทันสมัย แต่ตำนานผีเหล่านี้ก็ยังคงอยู่ในความทรงจำของผู้คน และถูกส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น
ไม่ว่าจะผ่านทางนิทาน หนังสือ หนัง หรือแม้แต่เกม ตำนานผีญี่ปุ่นก็ยังคงมีชีวิตอยู่และยังคงสร้างความหวาดกลัวให้กับผู้คนอยู่เสมอ
ถ้ามีโอกาส ลองไปเที่ยวญี่ปุ่นแล้วสัมผัสกับบรรยากาศหลอน ๆ ดูนะ แต่อย่าลืมระวังตัวด้วยล่ะ เพราะใครจะรู้… บางทีอาจจะได้เจอกับผีญี่ปุ่นตัวจริงเสียงจริงก็ได้นะ! (หัวเราะ)
สุดท้ายนี้ หวังว่าบทความนี้จะทำให้ได้เรียนรู้อะไรใหม่ ๆ เกี่ยวกับตำนานผีญี่ปุ่น และอาจจะทำให้อยากไปค้นคว้าหาข้อมูลเพิ่มเติมด้วยตัวเองนะ เพราะยังมีตำนานผีญี่ปุ่นอีกมากมายที่น่าสนใจรอให้ได้ค้นพบอยู่!
เรื่องที่เกี่ยวข้อง:
- 30 อนิเมะผี สยองขวัญ ปีศาจ เรื่องลึกลับ ความกลัวกำลังรออยู่!
- แนะนำ 50 หนังผีสยองขวัญที่ดีที่สุดตลอดกาล!
- แนะนำ 30 ซีรีส์ผีเกาหลีน่าดูสนุก ๆ ทั้งหลอน ตื่นเต้น!
- 55 หนังสยองขวัญสุดหลอน ที่ไม่กล้าดูซ้ำ แล้วคุณกล้าดูซ้ำไหม?