ผนังบ้านของคุณอาจเป็นแหล่งซ่องสุมของเหล่าเห็บร้าย โดยเฉพาะตามรอยแตก ซอกมุม หรือบริเวณที่สัตว์เลี้ยงชอบเดินผ่าน การปล่อยปละละเลยอาจส่งผลต่อสุขภาพของคุณและสัตว์เลี้ยง เพราะเห็บไม่เพียงสร้างความรำคาญเท่านั้น แต่ยังเป็นพาหะนำโรคต่างๆ มาสู่คนและสัตว์ได้อีกด้วย บทความชุดนี้รวบรวมวิธีเด็ดกำจัดเห็บตามผนังบ้าน พร้อมเทคนิคป้องกันไม่ให้เจ้าตัวร้ายเหล่านี้กลับมารังควานคุณอีก
วิธีกำจัดเห็บ
เรามีวิธีกำจัดเห็บที่มักจะขึ้นตามผนังบ้านที่มีสัตว์เลี้ยง เห็บชอบอยู่พื้นที่ที่มีหญ้าสูง ดินชื้น และมีร่มเงา เมื่อสัตว์เลี้ยงของเราออกไปเล่นที่สนามเห็บมักจะเกาะติดมาด้วย
1. ใช้แหนบปลายแหลม
ใช้แหนบปลายแหลมเพื่อจับเห็บให้ชิดกับผิวมากที่สุด ดึงขึ้นด้วยแรงกดที่สม่ำเสมอและสม่ำเสมอ อย่าบิดหรือกระตุกเห็บเพราะถ้ากดแรงไป จะทำให้เห็บแตก ข้อควรระวังอย่าใช้นิ้วมือขยี้เห็บ กำจัดเห็บโดยใส่ขวดแอลกอฮอล์, ใส่ในถุง/ภาชนะที่ปิดสนิท
2. ใช้น้ำมันยูคาลิปตัสหรือสะเดา
ทั้งยูคาลิปตัสและน้ำมันสะเดาจะฆ่าเห็บ สะเดาได้รับการโฆษณาอย่างกว้างขวางว่าเป็นทางเลือกที่เป็นธรรมชาติสำหรับ DEET และได้รับการทดสอบการขับไล่กับสัตว์ขาปล้อง การศึกษาภาคสนามหลายชิ้นจากอินเดียแสดงให้เห็นประสิทธิภาพที่สูงมากของสะเดา
3. ใช้สเปรย์ไล่กำจัดเห็บธรรมชาติ
ใช้เหมือนน้ำหอมธรรมชาติ ฉีดตอนไหนก็ได้ ไม่ต้องล้างออก ฉีดที่ตัวสัตว์เลี้ยง พื้นบ้าน. ที่นอนสัตว์เลี้ยง โซฟา. ที่นอนคน ผลิตจากพืชธรรมชาติ 100% กลิ่นไม่ฉุน
4. ใช้สเปรย์น้ำมันซีดาร์
น้ำมันซีดาร์เป็นสารไล่เห็บตามธรรมชาติ ปลอดสารพิษ และมีประสิทธิภาพ ปลอดภัยต่อคนและสัตว์เลี้ยง
5. เลี้ยงสัตว์ในระบบปิด
สิ่งที่ป้ิองกันได้ดีที่สุดคือการไม่ให้สัตว์เลี้ยงของเราออกไปเจอกับเห็บ พาเดินเล่นในเขตรั้วบ้าน ไม่ให้เข้าไปที่พื้นที่ที่มีหญ้าสูง ดินชื้น ที่เป็นแหล่งที่เห็บชอบอยู่
เห็บ (Ticks)
เห็บ (Ticks) เป็นปรสิตภายนอกที่สำคัญอย่างหนึ่งสำหรับสัตว์เลี้ยงในประเทศไทย มีหลายสายพันธุ์แต่สายพันธุ์ที่พบได้มากที่สุดในสุนัขเลี้ยงในประเทศไทยคือ Rhipicephalus sanguineus มีรูปร่างแตกต่างกันขึ้นกับช่วงชีวิตโดยเห็บตัวเต็มวัยจะมีขา 8 ขา และเห็บจะมีส่วนหัวไม่ชัดเจนแต่จะเห็นส่วนที่เป็นปากยื่นออกมาทางตอนหน้าตัว เห็บจะใช้ส่วนปากของมันแทงผิวหนังของสุนัขและฝังปากของมันเข้าในชั้นใต้ผิวหนังเพื่อเกาะบนตัวสุนัข แล้วดูดกินเลือดเป็นอาหาร
วงจรชีวิตเห็บ
- เริ่มต้นจากเห็บตัวเต็มวัยมีรูปร่างแบน (จากบนลงล่าง) มีขา 8 ขา สีน้ำตาลแดง มีขนาดยาวประมาณ 3 มิลลิเมตร เห็บเพศผู้จะไม่เปลี่ยนขนาดมากนักเนื่องจากมันดูดกินเลือดเป็นระยะเวลาสั้นๆและจะเดินหาเพศเมียเพื่อผสมพันธุ์ ในขณะที่ตัวเต็มวัยเพศเมียจะเกาะดูดกินเลือดจำนวนมากจนตัวเป่งขยายขนาดเป็น 12 มิลลิเมตรเมื่อมันดูดกินเลือดจนเต็มที่และได้รับการผสมพันธุ์มันจะถอนส่วนปากออกจากผิวหนัง หล่นจากตัวสุนัขแล้วไปหาที่วาง ไข่
- เห็บเพศเมียจะหาที่วางไข่โดยเฉพาะบนพื้นดินบริเวณที่เป็นซอก มุมหรือขอบรอยต่อของบ้าน เห็บตัวเมียสามารถไต่ขึ้นที่สูงในแนวตั้งฉากกับพื้นได้ ดังนั้น บางครั้งเราจะพบว่ามันจะไต่กำแพงไปวางไข่ตามรอยแตกบนกำแพงหรือฝาฝนังบ้านได้ด้วย โดยเห็บตัวเมีย 1 ตัวจะวางไข่ประมาณ 4,000 ฟอง
- ไข่จะใช้เวลาฟักนานประมาณ 17 – 30 วัน และฟักออกมาเป็นตัวอ่อน (larva หรือ Seed ticks) ที่มี 6 ขา
- ตัวอ่อนของเห็บ (larva หรือ Seed ticks) จะเคลื่อนที่ได้ว่องไวมาก ตัวอ่อนนี้จะขึ้นไปดูดกินเลือดบนตัวสุนัขประมาณ 2 -3 วัน เมื่ออิ่มแล้วจะหล่นจากตัวสุนัข ไปหาที่ลอกคราบ กลายเป็น ตัวกลางวัย (Nymph) ซึ่งมีขนาดใหญ่ขึ้นและมี 8 ขา
- ตัวกลางวัยนี้จะขึ้นดูดกินเลือดบนตัวสุนัขอีก และจะหล่นลงสู่พื้น เมื่อกินอิ่มแล้วเช่นกัน จากนั้นจะทำการลอกคราบกลายเป็นตัวเต็มวัย ซึ่งจะต้องขึ้นบนตัวสุนัขอีกเพื่อดูดเลือดและผสมพันธุ์ต่อไป วงจรชีวิตของเห็บชนิดนี้จะ สมบูรณ์ได้ในเวลา ประมาณ 45-50 วัน
โรคที่เกิดจากเห็บ
- การดูดกินเลือดจำนวนมากเนื่องจากติดเห็บจำนวนมากจะส่งผลให้สุนัขเเละสัตว์เลี้ยงเกิดภาวะโลหิตจาง
- รอยกัดของเห็บจะทำให้เกิดบาดแผลบนผิวหนังของสุนัข ซึ่งอาจพัฒนาไปสู่สภาวะผิวหนังอักเสบ ติดเชื้อเป็นหนอง
- ก่อให้เกิดความรำคาญและอาการคัน เนื่องจากการกัด น้ำลายเห็บ การอักเสบของผิวหนัง ทำให้สุนัขไม่สบายตัว เกาและเกิดแผลตามมาได้
- เห็บยังเป็นพาหะของเชื้อพยาธิในเม็ดเลือด
- โรคไข้เห็บ (Babesiosis)
- Ehrlichiosis
- Hepatozoonosis
การกำจัดเห็บตามผนังบ้านทำได้ง่ายๆ เพียงแค่หมั่นทำความสะอาด เลือกใช้วิธีที่เหมาะสม ปลอดภัยต่อผู้อยู่อาศัย นอกจากนี้ การป้องกันก็เป็นอีกวิธีสำคัญ หมั่นดูแลสัตว์เลี้ยง พ่นยากันเห็บ และกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์อย่างสม่ำเสมอ เพียงเท่านี้บ้านของคุณก็จะปลอดภัย ไร้กังวลเรื่องเห็บ สร้างสุขภาพที่ดีให้กับทุกคน
ที่มา: ku-vim.vet.ku.ac.th