การนอนหลับมีความสำคัญกับสุขภาพของคนเรา เนื่องจาก 1 ใน 3 ของชีวิตคนเราในแต่ละวันเป็นเรื่องการนอนหลับ หรือ 8 ชั่วโมง จาก 24 ชั่วโมง ในแต่ละวัน การนอนมีความหมายมากที่จะทำให้เรามีสุขภาพที่ดี เรามีวิธีทําให้นอนหลับง่าย ภายใน 60 วินาที มาบอกกัน
นอนหลับ
ร่างกายเราต้องการการพักผ่อนที่เพียงพอแค่ไหนกัน ตามคำแนะนำของ National Sleep Foundation Recommends New Sleep Times ได้กำหนดชั่วโมงที่เหมาะสมในการนอนตามช่วงอายุ ดังนี้
วัย | อายุ | ควรมีชั่วโมงการนอน |
เด็กวัยเรียน | 6-13 ปี | 9-11 ชั่วโมง |
วัยรุ่น | 14-17 ปี | 8-10 ชั่วโมง |
วัยผู้ใหญ่ตอนต้น | 18-25 ปี | 7-9 ชั่วโมง |
วัยผู้ใหญ่ | 26-64 ปี | 7-9 ชั่วโมง |
วัยสูงอายุ | 65 ปีขึ้นไป | 7-8 ชั่วโมง |
หากนอนไม่พอจะเกิดไรขึ้นบ้าง?
- อาจทำให้อ้วนได้ง่าย เพราะการอดนอน (นอนวันละ 5 ชั่วโมง หรือ น้อยกว่า) เพราะทำให้ร่างกายจะสร้าง ฮอร์โมนเลปติน หรือฮอร์โมนที่ลดการอยากอาหาร และฮอร์โมนอินซูลินได้น้อยลง และอีกเหตุผลหนึ่งคือ เมื่อเรานอนดึก ไม่มีอาหารตกถึงท้องนานหลังมื้ออาหารเย็น จะทำให้รู้สึกหิว อยากอาหาร ต้องเพิ่มขนมจุบจิบ หรืออาจเป็นมื้อหลัก เพื่อแก้หิว ซึ่งทำให้พลังงานเกินและสะสมในรูปของความอ้วนได้ง่าย
- นอนดึกสมองไม่ปลอดโปร่ง ตื่นเช้ามาจะไม่สดใส ไม่มีสมาธิกับการทำ งาน การเรียนรู้ การตัดสินใจ และทำให้เกิดอารมณ์หงุดหงิด ฉุนเฉียวได้ง่าย
- นอนดึกทำให้ไม่สวย เมื่อร่างกายพักผ่อนไม่เพียงพอ ร่างกายก็จะโทรม ผิวพรรณดูไม่เปล่งปลั่ง ขอบตาดำคล้ำ และภูมิคุ้มกันร่างกายต่ำลง เกิดอาการเจจ็บป่วยไม่สบายได้ง่าย
วิธีทําให้นอนหลับ
หากสมองคุณไม่ยอมหลับ มันก็ยากที่จะทำให้ร่างกายของคุณหลับได้ เพราะฉะนั้นในวันนี้เรามาดูเคล็ดลับทางวิทยาศาสตร์ที่จะช่วยปิดสวิทช์สมองและนำร่ายกายคุณไปสู่โหมดพักผ่อนได้อย่างปลอดภัย
วิธีทําให้นอนหลับ ภายใน 60 วินาที
การนอนหลับภายใน 60 วินาทีมีอยู่สองวิธีคือการฝึกการหายใจ 4-7-8 และการฝึกผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ทั้งสองวิธีนี้จะช่วยดึงความคิดคุณออกจากเรื่องต่าง ๆ และกลับสู่การนอน หากคุณเป็นมือใหม่ให้ลองทำตามวิธีพวกนี้ดูครับ ใช้เวลาประมาณ 2 นาที ถึงจะเห็นผล
วิธีฝึกหายใจ 4-7-8
- ไล่ลมหายใจออกจากริมฝีปากของคุณเล็กน้อย
- ปิดริมฝึปากให้สนิทและหายใจเข้าจากจมูก นับหนึ่งถึงสี่ในหัว
- กลั้นหายใจ 7 วินาที
- หลังจากนั้น หายใจออกผ่านริมฝีปากอีก 8 วินาที
- พยายามผ่อนคลายขณะหายใจเข้าออกไว้
- ให้ทำวิธีหายใจเข้าออกนี้สี่รอบ แต่หากร่างกายคุณอยากนอนก็ปล่อยให้หลับไปก่อนเลยได้
- วิธีการฝึกหายใจแบบ 4-7-8 จะใช้เวลาประมาณ 19 วินาทีต่อหนึ่งรอบ หากเราทำสามสี่รอบก็จะได้ 60-80 วินาทีครับ อย่างไรก็ตามเราก็ไม่ควรเคร่งกับการนัดเลขในขณะพยายามหายใจมากเพราะจะทำให้สมองเราทำงานมากเกินจนนอนไม่หลับได้
คุณอาจสงสัยว่าเทคนิคเช่นนี้ดีอย่างไร? อธิบายด้วย 3 เหตุผลสั้น ๆ คือ
- การหายใจช้าลง ทำให้คุณรู้สึกผ่อนคลาย
- การหายใจเข้าลึก ๆ ช่วยร่างกายได้รับออกซิเจนเพิ่มขึ้น
- ช่วยฝึกสมาธิ และส่วนหนึ่งของการเจริญสติด้วยในตัว ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ต่างยอมรับว่าการฝึกสมาธิ สามารถลดความเครียด ความวิตกกังวล และขจัดความคิดฟุ้งซ่านเป็นอย่างดี
บางครั้ง สาเหตุที่เรานอนไม่หลับ ก็เพราะหายใจผิดวิธีนั่นเอง ดังนั้นเทคนิคการหายใจแบบ 4-7-8 นี้ จะช่วยให้คุณง่วงหลับขึ้น และพักผ่อนได้เต็มอย่างเต็มอิ่ม
วิธีผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
- ยักคิ้วของคุณให้สูงที่สุดเท่าที่จะทำได้เป็นเวลา 5 วินาที วิธีนี้จะทำให้กล้ามเนื้อหน้าผากของคุณตึง
- หลังจากนั้นให้ผ่อนคลายกล้ามเนื้อทันที และ รอ 10 วินาที
- ยิ้มให้กว้างที่สุดเพื่อทำให้กล้ามเนื้อตรงแก้มของคุณตึง คาไว้ 5 วินาที และปล่อย
- รอ 10 วินาที
- ทำตาเหล่ในขณะที่กำลังปิดตาอยู่ ทำค้างไว้ 5 วินาที และปล่อย
- รอ 10 วินาที
- เอนคอไปข้างหลังนิดหน่อยเพื่อให้สายตาของคุณมองเห็นเพดานตรง ๆ ทำค้างไว้ 5วินาที และปล่อยเพื่อให้คอของคุณไหลเข้าไปสู่จุดเดิมตรงหมอน
- รอ 10 วินาที
- ทำวิธีพวกนี้ซ้ำอีกรอบแต่เป็นตรงส่วนร่ายกายส่วนอื่น ตั้งแต่ส่วนกล้ามเนื้อแขนไปสู่กล้ามเนื้อหน้าอก และกล้ามเนื้อต้นขากับกล้ามเนื้อตรงเท้า
- ถ้าระหว่างทำรู้สึกง่วงก็ปล่อยให้ร่ายกายของคุณหลับได้เลย
ในขณะที่ทำให้พยายามโฟกัสตรงส่วนที่ร่ายการกำลังผ่อนคลายในขณะที่เราปล่อยการเกร็งกล้ามเนื้อ
วิธีผ่อนคลายกล้ามเนื้อด้านบนนี้ก็จะใช้เวลาในการทำ 60 วินาทีพอดี (15 วินาทีต่อกลุ่มกล้ามเนื้อและทำซ้ำ 4 ครั้ง)
วิธีทําให้นอนหลับง่าย
เราควรมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการนอนหลับให้ดีขึ้น จะช่วยให้เรามีสุขภาพที่แข็งแรง ข้อควรปฏิบัติเพื่อการนอนหลับที่ดี (Sleep Hygiene) ซึ่งเพื่อให้ได้ผลดีควรทำติดต่อกันอย่างน้อย 4 สัปดาห์
- ควรเข้านอนและตื่นนอนให้ตรงเวลาเป็นประจำ ทั้งวันทำงานปกติและวันหยุด เพื่อให้นาฬิกาชีวิต (Biological Clock) ทำงานตลอดเวลา
- รับแสงแดดให้เพียงพอในตอนเช้า อย่างน้อย 30 นาที ทุกวัน เนื่องจากแสงแดดเป็นตัวกระตุ้นการควบคุมนาฬิกาชีวิตที่สำคัญ และการที่ตาได้รับแสงแดดธรรมชาติที่เปลี่ยนไปในแต่ละวัน จะช่วยกระตุ้นจังหวะการหลับการตื่น (Sleep Cycle) ให้ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของกาเฟอีน หรือสารที่ออกฤทธิ์คล้ายกาเฟอีนที่มีฤทธิ์กระตุ้นประสาท เช่น โกโก้ ช็อกโกแลต น้ำอัดลม หรือยาแก้ปวดบางชนิด หลังอาหารมื้อเที่ยงไปแล้ว และเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ผสมอยู่ก่อนการนอนหลับ 3 ชั่วโมง
- หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารหนักก่อนนอนหลับอย่างน้อย 2 ชั่วโมง แต่การกินอาหารเล็กน้อย เช่น นม หรือขนมขบคี้ยวเล็กน้อย ก่อนนอนจะทำให้การนอนหลับง่ายขึ้น
- หลีกเลี่ยงบุหรี่ก่อนนอนหลับ 2 ชั่วโมง
- หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายอย่างหนักก่อนนอน อย่างน้อย 2 ชั่วโมง
- หลีกเลี่ยงการงีบหลับตอนกลางวัน
- ควรเตรียมพร้อมเพื่อช่วยการนอนหลับให้ง่ายขึ้น ด้วยกิจกรรมง่าย ๆ แบบผ่อนคลาย หลีกเลี่ยงงานที่ต้องใช้สมาธิ โต้เถียง คุยโทรศัพท์ หรือดูภาพยนตร์ตื่นเต้นสยองขวัญ
- ห้องนอนควรเงียบ สงบ สบาย มีอุณหภูมิที่พอเหมาะ ไม่มีเสียงหรือแสงรบกวนขณะหลับ
- หากนอนไม่หลับภายใน 10 นาที ไม่ควรกังวล ไม่ควรมองนาฬิกา ควรลุกจากที่นอนหากิจกรรมอื่นทำ เช่น ดูโทรทัศน์ อ่านหนังสือ แล้วกลับมานอนใหม่อีกครั้งเมื่อง่วง
- ฝึกจิตใจและสมองให้เรียนรู้ว่าห้องนอนคือสถานที่ที่เราใช้พักผ่อนเท่านั้น ก่อนการนอนหลับจิตใจและสมองต้องผ่อนคลายโดยให้สัมพันธ์กับร่างกายที่ผ่อนคลาย ห้องนอนที่ผ่อนคลาย รวมถึงเตรียมกิจวัตรประจำวันที่พร้อมในการนอน เช่น อาบน้ำ แปรงฟัน
- ควรควบคุมหรือจัดการกับความเครียดของตนเอง ให้เวลากับตนเอง เพื่อค้นหาสาเหตุของความเครียด และวิธีการจัดการกับความเครียดที่เกิดขึ้น อาจหาบทความหรือคำแนะนำต่าง ๆ เพื่อจะได้เป็นแนวทางหรือวิธีในการกำจัดความเครียด เมื่อตื่นขึ้นในตอนเช้าพยายามตอบคำถามว่าท่านจะจัดการกับความเครียดแต่ละข้ออย่างไรในความเครียดหรือความวิตกกังวลแต่ละข้อ อาจไม่มีคำตอบที่ง่าย แต่เมื่อเวลาผ่านไป คำตอบจะชัดเจนขึ้นหรือความเครียดนั้นจะลดความสำคัญลงไป
ข้อมูลอ้างอิง
- www.thaiheartfound.org/category/details/mood/405
- www.sleepfoundation.org/press-release/national-sleep-foundation-recommends-new-sleep-times