การไว้วางใจ เป็นสิ่งที่สำคัญในชีวิตของเรา ไม่ว่าเราจะอยู่ในความสัมพันธ์แบบใดก็ตาม การไว้วางใจคือพื้นฐานของความสัมพันธ์ที่มั่นคงและยั่งยืน แต่การไว้วางใจนั้นเป็นสิ่งที่ต้องค่อยๆ สร้างขึ้นและรักษาไว้อย่างระมัดระวัง
ในนิทานชาดก มีเรื่องราวมากมายที่สอนให้เรารู้จักการไว้วางใจ บทนำนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจนิทานชาดกเกี่ยวกับการไว้วางใจ และเตรียมพร้อมที่จะเรียนรู้บทเรียนจากเรื่องราวเหล่านี้
การไว้วางใจ
ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้า ประทับอยู่วัดเชตวัน เมืองสาวัตถี ทรงปรารภการบริโภคปัจจัย 4 ที่หมู่ญาติถวาย ด้วยความไว้วางใจ โดยไม่พิจารณาของหมู่ภิกษุ ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธกว่า…
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว พระโพธิสัตว์เกิดเป็นเศรษฐีคนหนึ่ง มีสมบัติมาก ในเมืองพาราณสี เขามีโคอยู่ฝูงหนึ่ง ในฤดูทำนาได้มอบให้คนเลี้ยงโคคนหนึ่ง ต้อนฝูงโคไปตั้งคอกเลี้ยงโคอยู่ในป่า และให้นำน้ำนมโคมามอบให้ตนตามเวลา ก็แลในที่ไม่ไกลจากคอกโคนั้น มีราชสีห์ตัวหนึ่งอาศัยอยู่ ด้วยความกลัวราชสีห์ ฝูงโคจึงซูบผอม น้ำนมก็ไม่เข้มข้นเหมือนเดิม
วันหนึ่ง คนเลี้ยงโค นำน้ำนมโคมามอบให้เศรษฐี ๆ เห็นแล้วจึงถามว่า “ทำไม น้ำนมโค ถึงใส”
เขาจึงเล่าเรื่องนั้นให้เศรษฐีฟังว่า “มีราชสีห์ตัวนั้น ติดพันแม่เนื้อตัวหนึ่งจึงไม่หนีไปไหน”
เศรษฐีจึงแนะนำว่า
“เจ้า จงจับแม่เนื้อนั้น ให้จงได้ ทายาพิษที่ขนของมัน ตั้งแต่หน้าขนผากมันขึ้นไปหลาย ๆ ครั้ง กักไว้ สัก 2-3 วัน แล้วค่อยปล่อยมันไป”
เขาได้ทำเช่นนั้น ราชสีห์เห็นแม่เนื้อนั้น ก็เลียตามตัวด้วยความสิเนหา ได้ถึงความสิ้นชีวิตไป
คนเลี้ยงโค ได้นำหนังของราชสีห์ไปมอบให้เศรษฐีๆ จึงกล่าวว่าขึ้นชื่อว่าความเสน่หาในพวกอื่นไม่ควรกระทำ ราชสีห์เพราะอาศัยความติดพันด้วยอำนาจกิเลส เลีียสรีระของแม่เนื้อสิ้นชีวิตแล้วกล่าวคาถานี้ว่า
“บุคคล ไม่ควรไว้วางใจ ในผู้ที่ยังไม่คุ้นเคยกัน แม้ผู้ที่คุ้นเคยกันแล้ว ก็ไม่ควร ไว้วางใจ ภัย ย่อมมีมาจากผู้ที่คุ้นเคยกัน เหมือนภัยของราชสีห์เกิดจากแม่เนื้อ”
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน